Το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει μία σειρά κεραμικών μεγάλης κλίμακας του Theaster Gates στις αίθουσες των Προϊστορικών, Κλασικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων του Μουσείου Ελληνικού Πολιτισμού, με τίτλο Vessels / Αγγεία.  Η  έκθεση και θα διαρκέσει έως την Κυριακή 30 Απριλίου 2022. 

Ο Theaster Gates είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους καλλιτέχνες διεθνώς. Το έργο του αντλεί σε εννοιολογικό και υλικό επίπεδο τόσο από την παράδοση  της ιστορίας της τέχνης, όσο και από τη φυλετική ιδεολογία της διασποράς των αυτόχθονων Αφρικανών («Black Diaspora») και τα προσωπικά του βιώματα. Μέσω μιας καλλιτεχνικής προσέγγισης που διεκδικεί εξίσου την πολιτιστική επανοικειοποίηση και την κοινωνική ενδυνάμωση, ο Gates  νοηματοδοτεί και φορτίζει αντικείμενα και ιδέες με νέους τρόπους, προτάσσοντας το καλλιτεχνικό έργο ως ένα «συγκοινωνούν δοχείο» ή ένα ιερό λείψανο που παραπέμπει σε ιστορικές μνήμες και σε συλλογικές εμπειρίες.

«Πάντοτε επιστρέφω στο αγγείο. Είναι μέρος της διανοητικής ζωοδόχου δύναμης της δουλειάς μου και προηγείται όλων των άλλων ειδών δημιουργίας» - Theaster Gates

O Gates ξεκίνησε να δουλεύει με πηλό τη δεκαετία του ’90, όταν ήταν φοιτητής. Μετά το πτυχίο του στην κεραμική και την πολεοδομία στο Πανεπιστήμιο της Iowa, πέρασε έναν χρόνο στο Tokoname της Ιαπωνίας, μελετώντας αγγειοπλαστική. Για τον καλλιτέχνη, ο «κύκλος του μόχθου» και η  καθημερινή χρήση των αγγείων τα καθιστά «ιερά» αντικείμενα, δίνοντάς τους υπερβατικό, κοινωνικό αλλά και τελετουργικό νόημα.

Η συνύπαρξη στις αίθουσες του Μουσείου Μπενάκη σύγχρονων και αρχαίων έργων καθίσταται αφετηρία για ελεύθερους συνειρμούς που συνδέουν τα αντικείμενα και την υλικότητά τους. Η αντιπαραβολή των έργων του Gates με τα αρχαία έργα αναδεικνύει τη σημασία της δημιουργίας και της χειρωνακτικής εργασίας, καθώς και την πνευματική σύνδεση με το χώμα, τη γη, όπως αυτή έχει πάρει μορφή διαχρονικά και διαπολιτισμικά μέσω της κεραμικής τέχνης.

Η εφυάλωση και όπτηση των επτά μοναδικών αγγείων μεγάλης κλίμακας έχουν παραγάγει διαφορετικές όψεις και υφές: άλλοτε λευκά σαν την κιμωλία, άλλοτε ρηγματωμένα και κάποτε σκούρα, βιομορφικά,  με λαμπερή μεταλλική επιφάνεια. Ο Gates καταφέρνει έτσι να συγκεράσει αρχαίες παραδόσεις με τη σύγχρονη αισθητική, ενεργοποιώντας εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ της «Ανατολικής», «Δυτικής» και Αφρικανικής Τέχνης. Η θεώρησή του για τα πήλινα αγγεία ως οικουμενικά αντικείμενα με τελετουργική σημασία που πιστοποιούν την πρωταρχική σχέση της ανθρωπότητας με τη γη ενεργοποιείται στις αίθουσες του Μουσείου Μπενάκη. μέσα από τη σύγκριση με αρχαία έργα κεραμικής από την ανατολική Μεσόγειο.
 

photo: Αργιλική μάζα αναγωγικής όπτησης με υάλωμα μαγγανίου

Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη

Ο Theaster Gates γεννήθηκε στο Σικάγο, όπου ζει και εργάζεται. Έλαβε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο της Iowa, Ames, το 1996. Μετά την αποφοίτηση του σπούδασε κεραμική στο Tokoname της Ιαπωνίας και αργότερα έλαβε μεταπτυχιακούς τίτλους στις καλές τέχνες και τη θεολογία από το Πανεπιστήμιο του Cape Town το 1998 και στην πολεοδομία από το Πανεπιστήμιο της Iowa το 2006.

Έργα του βρίσκονται στις δημόσιες συλλογές των Whitney Museum of American Art, Νέα Υόρκη˙ Museum of Modern Art, Νέα Υόρκη˙ Museum of Contemporary Art, Σικάγο˙ Los Angeles County Museum of Art, Λος Άντζελες˙ και Tate Gallery, Λονδίνο. Οι ατομικές εκθέσεις και τα project του περιλαμβάνουν τα εξής: «An Epitaph for Civil Rights», Museum of Contemporary Art, Λος Άντζελες (2011–12)˙ «Processions», Hirshhorn Museum and Sculpture Garden, Ουάσινγκτον (2016–19)˙«True Value», Fondazione Prada, Μιλάνο (2016)˙ «Black Archive», Kunsthaus Bregenz, Αυστρία (2016)˙ «How to Build a House Museum», Art Gallery of Ontario, Τορόντο (2016)˙ «The Minor Arts», National Gallery of Art, Ουάσινγκτον (2017)˙ «Black Madonna», Kunstmuseum Basel, Βασιλεία (2018), και στο Sprengel Museum, Αννόβερο˙ «Black Image Corporation», Fondazione Prada Osservatorio, Μιλάνο (2018–19), και στο GropiusBau, Βερολίνο˙ «Amalgam», Palais de Tokyo, Παρίσι (2019), και στην Tate Liverpool, Μεγάλη Βρετανία˙ «Assembly Hall», Walker Art Center, Μιννεάπολη (2019)˙ και «Black Chapel», Haus der Kunst, Μόναχο (2019–20)˙ «China Cabinet», Prada Rong Zhai, Σανγκάη (2021)˙ «Bad Neon», Tank Shanghai, Σανγκάη (2021)˙ και «A Clay Sermon», Whitechapel Gallery, Λονδίνο (2021). Ο Gates συμμετείχε επίσης στις εκθέσεις Whitney Biennial, Νέα Υόρκη (2010)˙ Documenta 13, Κάσελ, Γερμανία (2012)˙ 56η Biennale di Venezia (2015)˙ και  Chicago Architecture Biennial (2015 και 2019). Έχει βραβευτεί με τα Frederick Kiesler Prize for Architecture and the Arts (2021), Crystal Award (2020), J.C. Nichols Prize for Visionaries in Urban Development (2018), Nasher Sculpture Prize (2018), Sprengel Museum Kurt Schwitters Prize (2017) και Artes Mundi 6 Prize (2015). Τον Απρίλιο του 2018 o Theaster Gates ορίστηκε ως ο πρώτος διακεκριμένος επισκέπτης-καλλιτέχνης και ως διευθυντής των καλλιτεχνικών πρωτοβουλιών στο Lunder Institute for American Art, Colby College, Waterville, Maine και έλαβε διδακτορικό από το University of the Arts, Λονδίνο (2018). Το 2022 πρόκειται να σχεδιάσει το Serpentine Pavilion, στην πρώτη ανάθεση σε πρόσωπο εκτός του επαγγελματικού χώρου των αρχιτεκτόνων στην ιστορία του θεσμού.

Τη δυνατότητα δωρεάν και αναβαθμισμένης πρόσβασης στο διαδίκτυο έχουν πλέον οι κάτοικοι και επισκέπτες του Δήμου Ζωγράφου, μετά την εγκατάσταση 10 σημείων wifi σε έξι κοινόχρηστους χώρους της πόλης.

Τα δίκτυα ελεύθερου Wi-Fi έχουν εγκατασταθεί στα ακόλουθα πάρκα και πλατείες του Δήμου Ζωγράφου:

• Πλατεία Βάσκα
• Πλατεία Αλεξανδρή (πρώην Γαρδένια) – 2 access points
• Πλατεία Άνοιξης
• Πλατεία Τερζάκη
• Πλατεία Αγίου Γερασίμου
• Πάρκο Γουδή - 4 access points

Τα νέα ψηφιακά σημεία της πόλης επισκέφθηκε ο Δήμαρχος Ζωγράφου Βασίλης Θώδας, συνοδευόμενος από τους Αντιδημάρχους, Ψηφιακής Πολιτικής, Αποτελεσματικότητας και Πρασίνου Δημήτρη Κολομπάτσο και Τεχνικών Υπηρεσιών και Επικοινωνίας Δήμο Μπουλούκο. Ο Δήμαρχος Ζωγράφου εξέφρασε την ικανοποίησή του για το έργο αυτό που χρηματοδοτήθηκε από την Ε.Ε. στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής  Δράσης WiFi4EU, τονίζοντας ότι «οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πόλης μας θα έχουν τη δυνατότητα δωρεάν πρόσβασης στο διαδίκτυο σε 10 πολυσύχναστα σημεία του Δήμου Ζωγράφου, ώστε να απολαμβάνουν ελεύθερα το διαδίκτυο όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες, εξοικονομώντας δεδομένα αλλά και χρήματα. Ο Δήμος Ζωγράφου θα συνεχίσει να αξιοποιεί κάθε διαθέσιμο εργαλείο και πρόγραμμα προκειμένου να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή πρόσβαση των πολιτών στα ψηφιακά μέσα», πρόσθεσε.

Σαν σήμερα 15 Φεβρουαρίου, το 2006 οι Coldplay βραβεύτηκαν στην ετήσια απονομή των Brit Awards, στην κατηγορία Best British Album για το άλμπουμ τους «X&Y» και στην κατηγορία Best British Single για την επιτυχία τους «Speed of Sound».

Από την ίδια τελετή απονομής κερδισμένος βγήκε επίσης ο James Blunt, που αποχώρησε με βραβείο στην κατηγορία British Male Solo Artist καθώς και στην κατηγορία Pop Act, ενώ η Madonna βραβεύτηκε ως η καλύτερη International Female Solo Artist.

Στην 26η, ετήσια απονομή των σημαντικότερων βραβείων ποπ μουσικής στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Paul Weller είχε την τιμητική του, καθώς βραβεύτηκε για την ιδιαίτερα σημαντική, συνολική συνεισφορά του στη βιομηχανία της μουσικής.

To Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού υλοποιεί το Πρόγραμμα XR Cosmos και εισάγει ένα Νέο Παραγωγικό Μοντέλο Καινοτομίας και Ανάπτυξης με τη χρήση της εκτεταμένης πραγματικότητας.

Αναλυτικά, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, μέσα από το Κέντρο Έρευνας, Ανάπτυξης και Αριστείας στην Εικονική και Επαυξημένη Πραγματικότητα, ανακοίνωσε την υλοποίηση ενός προγράμματος, με στόχο την υποστήριξη, ανάπτυξη και εξωστρέφεια του οικοσυστήματος καινοτομίας, που διέπει τις εφαρμογές εκτεταμένης πραγματικότητας (eXtended Reality). Το Πρόγραμμα XR Cosmos, αποτελεί ένα σύνολο δράσεων, πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων, δημιουργώντας το πλαίσιο, στο οποίο ενώνουν τις δυνάμεις τους οι  ενδιαφερόμενοι, ατομικά ή συλλογικά, από το θεσμικό, ερευνητικό, επιχειρηματικό και επενδυτικό οικοσύστημα.

Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, από την ίδρυσή του, συνδέει την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδας, με την τεχνολογία και την καινοτομία, αξιοποιώντας την εμπειρία, τη γνώση, τη διεθνή εμβέλεια και τις τεχνολογικές του υποδομές, προκειμένου να αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο, για τη μετάβαση της χώρας σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο με άξονες την καινοτομία και την τεχνολογία.

Σε αυτό το πλαίσιο, το Πρόγραμμα XR Cosmos, έχει εντάξει τους ακόλουθους άξονες στις δράσεις του:

• Διασύνδεση με διεθνείς Ερευνητικούς Φορείς και Ιδρύματα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, για την ανάπτυξη προγραμμάτων έρευνας και τη μεταφορά τεχνογνωσίας, με στόχο την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών,
• Συνεργασία με διεθνή fora και Οργανισμούς, με στόχο την εξωστρέφεια και την προώθηση της ελληνικής καινοτομίας, στο διεθνές επιχειρηματικό και επενδυτικό οικοσύστημα,
• Ανάπτυξη Διαγωνισμών Νεοφυών Επιχειρήσεων, Εργαστηρίων, Εκδηλώσεων Δικτύωσης
• Υλοποίηση Συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, στο πλαίσιο μιας ουσιαστικής διαβούλευσης με το θεσμικό, ακαδημαϊκό και επιχειρηματικό οικοσύστημα.
   

Ορόσημο στις δράσεις του Προγράμματος, είναι η διεξαγωγή του 1ου Διεθνούς XR Cosmos Συνεδρίου, το οποίο προγραμματίζεται για τον Σεπτέμβριο του 2022, έχοντας ως στόχο να αποτελέσει έναν θεσμό, όπου ερευνητές, δημιουργοί, επιχειρηματίες, επενδυτές και θεσμικοί παράγοντες από την παγκόσμια κοινότητα θα διαμορφώσουν το νέο πεδίο ανάπτυξης ιδεών, διασύνδεσης και επιχειρηματικής ανάπτυξης. 

Η Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, κ. Σοφία Κουνενάκη-Εφραίμογλου δήλωσε αναφορικά στο Πρόγραμμα XR Cosmos: “Σε μια περίοδο, όπου απαιτούνται πρωτοβουλίες και δράσεις, οι οποίες και θα συμβάλλουν αποφασιστικά στη δημιουργία των προϋποθέσεων για τη μετάβαση της χώρας σε ένα νέο, αποδοτικό και εξωστρεφές παραγωγικό μοντέλο, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού – Ελληνικός Κόσμος, προχωρά στην υλοποίηση του Προγράμματος XR Cosmos. Αξιοποιώντας τη δύναμη που μας δίνει η γνώση, η τεχνολογία και η καινοτομική σκέψη, δημιουργούμε, με αποφασιστικότητα και μέθοδο, πάνω στην πλατφόρμα του eXtended Reality, το πεδίο εκείνο που θα συγκεράσει τη δημιουργικότητα με τη βιώσιμη ανάπτυξη εστιάζοντας σε κομβικούς τομείς της κοινωνίας”.

Μία νέα τοιχογραφία μεγάλων διαστάσεων, επί της οδού Καλλιρόης, δίνει πνοή και χρώμα σε αυτό το κομβικό σημείο της πόλης, κάτω από την Ακρόπολη. Ο Δήμος Αθηναίων, στο πλαίσιο της στρατηγικής του για μια βιώσιμη και ανθεκτική πόλη, υλοποίησε μέσω της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του Δήμου Αθηναίων (ΕΑΤΑ) ένα mural μεγάλων διαστάσεων που κοσμεί τον τοίχο του ξενοδοχείου Athenian Callirhoe.

Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό έργο που δημιούργησε ο street artist Atek (Γιώργος Σκουρλής) και αποτυπώνει έναν από τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τις «Βιώσιμες Πόλεις και Κοινότητες» (Στόχος 11). Με έμφαση στους κατοίκους των πόλεων, η τοιχογραφία με τα έντονα χρώματα, που μπορούν να παρατηρήσουν από μακριά όσοι διασχίζουν την οδό Καλλιρόης κάτω από τη γειτονιά της Ακρόπολης, αναδεικνύει τη σύγχρονη ανάγκη δημιουργίας βιώσιμων πόλεων.

Στον Στόχο 11 περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η μείωση του περιβαλλοντικού αντικτύπου, η πρόσβαση σε χώρους πρασίνου για όλους, η επαρκής, ασφαλής και προσιτή στέγη, καθώς και η προστασία πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς. Η τοιχογραφία του Δήμου Αθηναίων στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα για την ανάγκη επίτευξης του Στόχου, υπενθυμίζοντας ταυτόχρονα το ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης που είναι σε εξέλιξη από την πλευρά της δημοτικής αρχής για τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα της πόλης. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, ένας από τους πρωταρχικούς στόχους είναι η αναγέννηση του αστικού πρασίνου με την αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου εκατοστού δημόσιου χώρου στο κέντρο και τις γειτονιές της Αθήνας: Από την υλοποίηση έργων μικρής κλίμακας, όπως είναι τα πάρκα «τσέπης» που πρασινίζουν και ομορφαίνουν τις γειτονιές της πόλης έως τα πιο μεγάλα έργα, όπως η ριζική αναδιαμόρφωση του Εθνικού Κήπου, του Λόφου Στρέφη, της Ακαδημίας Πλάτωνος, η διπλή ανάπλαση στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και στον Βοτανικό. Σημειώνεται επίσης ότι για την επίτευξη του Στόχου, η Αθήνα συνεργάζεται με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αειφόρου Τουρισμού (GSTC), ώστε να μπορέσει να πιστοποιηθεί ως βιώσιμος προορισμός.

«Αυτό που όλοι έχουμε πολύ μεγάλη ανάγκη είναι μία πόλη «φωλιά», στην οποία αφενός να αισθανόμαστε ασφαλείς, και αφετέρου να μάς επιτρέπει να είμαστε αυτοί που θέλουμε. Αυτό είναι το πολύ μεγάλο στοίχημα του 21ου αιώνα για την Αθήνα. Και οι στόχοι της βιώσιμης ανάπτυξης, που μπορεί να ακούγονται περισσότερο ειδικοί ή μακρινοί αποκτούν ένα ιδιαίτερο νόημα, διότι στην πραγματικότητα μετουσιώνουμε τους στόχους αυτούς στην καθημερινότητά μας, σε όλα αυτά τα μικρά που κάνουν τα μεγάλα. […] Θέλουμε να δώσουμε κίνητρα στους μόνιμους κατοίκους να μείνουν, αλλά και σε νέους κατοίκους να επιστρέψουν στην Αθήνα. Η απελευθέρωση και η αναδιανομή του δημόσιου χώρου έχει καταλυτική σημασία, αλλά αυτό δεν είναι πάντα πολύ εύκολο. Στην Αθήνα, όπως και στις περισσότερες πόλεις του κόσμου η «μάχη» που δίνεται είναι για τα τετραγωνικά μέτρα. Και αυτά τα τετραγωνικά μέτρα, του ποιοτικού δημόσιου χώρου, του πράσινου, του βιώσιμου, του ανθεκτικού δημόσιου χώρου είναι που μπορούν εν τέλει να κάνουν τη διαφορά», ανέφερε, μεταξύ άλλων, στο podcast, με αφορμή τη δημιουργία της τοιχογραφίας, ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης.

Η νέα τοιχογραφία επί της οδού Καλλιρόης έρχεται να προστεθεί σε μία σειρά εικαστικών παρεμβάσεων του Δήμου Αθηναίων στην πόλη με τοιχογραφίες μεγάλων διαστάσεων που κοσμούν τοίχους σχολείων (πρόγραμμα From the Roots to the Sky), καθώς και δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων της πόλης (πρόγραμμα σε εξέλιξη).  

Οι ζωές και οι θάνατοι του Γιανούλη Χαλεπά σε ένα ονειρικό αφήγημα. Μια σύγχρονη μουσική τραγωδία για τη μυθιστορηματική ζωή του γλύπτη που αναγεννήθηκε δημιουργικά στην πλήρη ωριμότητά του.

Ο Γιανούλης Χαλεπάς, αυτή η ασκητική μορφή της ελληνικής γλυπτικής που κάποιοι αποκάλεσαν «Ροντέν της Ελλάδας» και κάποιοι άλλοι «άγιο, τρελό, ιδιοφυΐα και καταραμένο καλλιτέχνη», συναντά το βλέμμα της Αργυρώς Χιώτη. Από τη γέννησή του στον Πύργο της Τήνου μέσα στα μάρμαρα και στις σκόνες του πατρογονικού εργαστηρίου έως τη θρυλική Κοιμωμένη στο Α΄ Νεκροταφείο. Κι από την κατάρρευση, τον ψυχιατρικό εγκλεισμό και την πολύχρονη απομόνωση στα βουνά του νησιού του έως την πνευματική αφύπνιση και την ορμητική αναγέννηση που τον καθιέρωσε στα γεράματα. «Ο νέος (γέρος) Χαλεπάς ξεπέρασε τον παλιό (νεαρό)» έλεγε ο ίδιος.

Μέσα από τις αισθήσεις του ονείρου, η Αργυρώ Χιώτη περπατά τον δύσβατο δρόμο του γλύπτη, ανάμεσα στη σιωπή και στο παράλογο, στην αδράνεια και στη δημιουργία, παραδίδοντας μια σύγχρονη μουσική τραγωδία με λιμπρέτο του The Boy, μουσική του Jan Van Angelopoulos, σκηνικό χώρο της Έφης Μπίρμπα και μια εξαιρετική ομάδα ερμηνευτών.

Πρόσθετες πληροφορίες:

• «ΧΑΛΕΠΑΣ» ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ: Οι παραστάσεις στις 24, 25 & 26 Φεβρουαρίου έχουν ταυτόχρονη διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα, ελληνικούς υπέρτιτλους για κωφούς και βαρήκοους και ακουστική περιγραφή για άτομα με οπτική αναπηρία
• ΑΓΓΛΙΚΟΙ ΥΠΕΡΤΙΤΛΟΙ: Παραστάσεις με αγγλικούς υπέρτιτλους: Παρασκευή 18, Σάββατο 19, Κυριακή 20 & Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2022
• ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα & 15 λεπτά

ΓΙΑΝΟΥΛΗΣ ΧΑΛΕΠΑΣ (1851-1938): ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΙΑΣ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ

Γόνος φημισμένης οικογένειας μαρμαρογλυπτών από τον Πύργο της Τήνου, μεγάλωσε κάτω από τον ήχο των σφυριών και μες στα νέφη της μαρμαρόσκονης. Κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, ο πατέρας του είχε το μεγαλύτερο, ίσως, εργαστήριο μαρμαρογλυπτικής. Το 1869, σύσσωμη η οικογένεια Χαλεπά μετακομίζει στην Αθήνα για να αρχίσει ο Γιανούλης μαθήματα γλυπτικής στο Πολυτεχνείο. Αποφοιτά με άριστα το 1872 και συνεχίζει τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου.

Το 1876, ο Γιανούλης ανοίγει στην Αθήνα το εργαστήριό του. Την αμέσως επόμενη χρονιά, δημιουργεί την «Κοιμωμένη» στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, για τον τάφο της Σοφίας Αφεντάκη που πέθανε στα δεκαοκτώ της από φυματίωση. Την ίδια περίοδο, ενώ εργάζεται στο γλυπτικό σύμπλεγμα της «Μήδειας», ζητά σε γάμο τη Μαριγώ, τον νεανικό του έρωτα από την Τήνο. Όταν οι γονείς της αρνούνται την πρόταση, ο Χαλεπάς καταρρέει ψυχικά. Αρχίζει να καταστρέφει τα έργα του και κάνει επανειλημμένα απόπειρες αυτοκτονίας.
 Το 1888 εισάγεται στο Φρενοκομείο της Κέρκυρας ως «πάσχων από άνοιαν». Το 1902, σε ηλικία πενήντα ενός ετών, κρίνεται επαρκώς «ήσυχος» για να πάρει εξιτήριο. Η μητέρα του τον παίρνει κοντά της, στο πατρογονικό σπίτι στο νησί. Πεπεισμένη, όμως, ότι για την ψυχασθένεια του γιου της έφταιγε η γλυπτική, του απαγορεύει κάθε δημιουργική δραστηριότητα, καταστρέφοντας όσα γλυπτά δεν είχε διαλύσει ο ίδιος.

Για περίπου δεκαπέντε χρόνια, ο Χαλεπάς ζει στον Πύργο της Τήνου ως «ο τρελός του χωριού», κάνοντας τον νεροκουβαλητή και τον βοσκό. Όπως έγραψε το 1915 στην εφημερίδα «Εμπρός» ο Κωστής Παλαμάς, «ο Γιανούλης απέμεινε ζωντανόνεκρος, να βόσκει γίδια. Το φως της τέχνης έπαυσεν να φωτίζει τον δρόμο του».

Σε ηλικία εξήντα πέντε ετών, έχοντας περάσει σχεδόν σαράντα χρόνια μακριά από οποιαδήποτε γλυπτική δραστηριότητα, ξαναπιάνει επιτέλους τα εργαλεία του. Ορόσημο για αυτή την απόφαση φέρεται να είναι ο θάνατος της μητέρας του. Λέγεται ότι την ημέρα της κηδείας της ο Χαλεπάς είπε: «Σωπάστε, εγώ τώρα θα κάνω τέχνη». Το 1930, με τη φροντίδα της ανιψιάς του, Ειρήνης Χαλεπά, εγκαθίσταται εκ νέου στην Αθήνα. Θα χρειαστεί να φτάσει σε ηλικία εβδομήντα έξι ετών για να αναγνωριστεί δημοσίως και να ξαναγίνει αποδεκτός από τον πνευματικό κόσμο. «Όλα έρχονται καθυστερημένα» φέρεται να μονολογεί λίγο πριν από τον θάνατό του.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ - Έκθεση: «Γιανούλης Χαλεπάς: Δούναι και Λαβείν»

Το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. στη Θεσσαλονίκη, σε συμπαραγωγή με το Onassis Culture, παρουσιάζει την έκθεση: «Γιανούλης Χαλεπάς: Δούναι και Λαβείν» (18 Φεβρουαρίου - 5 Ιουνίου 2022). Αφετηρία της μεγάλης έκθεσης-ρετροσπεκτίβας στη ζωή και το έργο του καλλιτέχνη (επιμέλεια Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, σχεδιασμός Παύλος Θανόπουλος) είναι η πρόσφατη απόκτηση ενός σημαντικού συνόλου γλυπτών και σχεδίων από το Ίδρυμα Ωνάση – που συγκροτούν την πιο ολοκληρωμένη συλλογή για το έργο και τη ζωή του Χαλεπά, με δημιουργίες της πρώτης, της δεύτερης και, κυρίως, της τρίτης περιόδου της καλλιτεχνικής του παραγωγής. Στην έκθεση παρουσιάζονται περισσότερα από 150 έργα (γλυπτά, σχέδια, κατάστιχα), από τη Συλλογή Ιδρύματος Ωνάση και δάνεια από άλλους οργανισμούς, συλλέκτες και μουσεία. Η συνοδευτική δίγλωσση έκδοση της έκθεσης θα είναι διαθέσιμη στη Στέγη, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα και στα βιβλιοπωλεία και είναι μια παραγωγή του Onassis Publications, του τμήματος Εκδόσεων του Ιδρύματος Ωνάση, σε σχεδιασμό του Grid Office.

Φωτογραφία: Ανδρέας Σιμόπουλος

Την καταβολή της ενίσχυσης στους εργαζομένους που ήταν ενταγμένοι στον Μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» για το μήνα Ιανουάριο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ο προγραμματισμός των καταβολών Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, e-ΕΦΚΑ και ΟΑΕΔ για την εβδομάδα 14-18 Φεβρουαρίου.

Ειδικότερα:

1. Από τον e-ΕΦΚΑ θα γίνουν οι εξής καταβολές, στο πλαίσιο των τακτικών πληρωμών του Φορέα:
18,5 εκατ. ευρώ σε 680 δικαιούχους σε συνέχεια έκδοσης αποφάσεων για εφάπαξ.
250.123 ευρώ θα καταβληθούν σε 251 δικαιούχους ως παροχές σε χρήμα.

2. Από τον ΟΑΕΔ θα γίνουν οι εξής καταβολές:
32 εκατ. ευρώ σε 73.000 δικαιούχους για καταβολή επιδομάτων ανεργίας και λοιπών επιδομάτων.
21 εκατ. ευρώ σε 8.000 δικαιούχους στο πλαίσιο επιδοτούμενων προγραμμάτων απασχόλησης.
2,2 ευρώ σε 20.000 μητέρες για επιδοτούμενη άδεια μητρότητας.
3 εκατ. ευρώ σε 6.000 δικαιούχους για Προγράμματα Κοινωφελούς Χαρακτήρα.

3. Τέλος, από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου θα γίνουν οι πληρωμές για τη «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» Ιανουαρίου.